مردم‌شناسی و باستان شناسی نمادهای نوسنگی در کردستان

از دورۀ نوسنگی تا به امروز نماد مار، الهه‌ی مادر و کشاورزی سه نماد اصلی در فرهنگ کردها هستند. در مرکز ساختار این سه نماد، مفهوم کشاورزی و باروری است و در رأس آن نماد مار قرار دارد که محفاظت‌کننده‌ی الهه‌ی مادر و بخشندۀ نمادین دانش کشاورزی به او است. مار خدای-دانشی است که دانش و راه و روش یکجانشینی و کشاورزی را در نظام نمادین به انسان می‌بخشد. معنای هریک از این نمادها و نیز ساختاری که بین آنها برقرار است با سه‌گانه و عدد سه پیوند خورده است. داده‌های این مقاله با استفاده از روش میدانی در بخش‌هایی از کردستان، کرمانشاه و ارومیه و نیز روش کتابخانه‌ای به دست آمده است.